Öyle sanıyoruz ki yazımı en çok karıştırılan ya da en fazla yazım yanlışı yapılan konulardan biri de bağlaç olan de ekinin yazılışı. Bu yazımızda oldukça kolay ve anlaşılır şekilde bağlaç olan de nasıl yazılır sorusuna cevap vereceğiz.

Dilimizde kalıplaşmış ifadeleri dışında tutarsak bağlaç olan eklerin ayrı yazıldığından daha önceki yazılarımızda da bahsetmiştik. Dolayısı ile bağlaç olan de yazımı da bundan muaf değil. Bir den fazla kavramı ilişkilendirme, pekiştirme gibi durumlarda bağlaçlar ayrı yazılmaktadır.

Bağlaç olan “-de -da” nasıl yazılır?

Türk dilini zengin kılan önemli ayrıntılardan biri de kelime zenginliği olduğu kadar da eklerin yazılışı itibari ile cümlelerin ifade ettiği yargıları çeşitlendirmesidir. Fakat özellikle -de, -da eki konusu ülkemizde kanayan bir yaraya dönüşmüş vaziyettedir dersek yanılmış olmayız zira sıklıkla yanlış yazılmaktadır.

Peki bağlaç olan de, da nasıl yazılır? TDK’yı referans alarak bu soruya cevap verelim.

Bağlaç olan da / de’nin TDK’ya göre yazılışı

Bağlaç olan da / de eki ayrı yazılır ve bu kuralın istisnası yoktur. Aynı zamanda kendisinden önce gelen sözcüğün son ünlüsüne göre büyük ünlü uyumuna uygunluk gösterir. Bu kullanıma örnek vermek gerekirse:

Oğlu da geldi damadı da. Hastalığını eşine de söyledi. Ben de mi geleyim? Zor da olsa. Anlatır da anlatır.

ÖNEMLİ:

Sıklıkla hata yapılan noktalardan biri de ayrı olarak yazılan(bağlaç) da / de kesinlikle ta / te şeklinde yazılmaz: Dönüp de görmemek var, gidip de gelmemek var (Gidip te gelmemek var, gelip te görmemek var değil)

ÖNEMLİ:

Yazımı sıklıkla karıştırılan kullanımlardan biri de “ya” ifadesinden sonra gelen da ekidir. Ya kelimesinden sonra gelen da ayrı yazılır. Doğru kullanım: ya da

ÖNEMLİ: Da / de bağlacını kendinden önceki sözcükten kesme işareti kullanarak yazmak da sıklıkla yapılan hatalardan biridir. Bu duruma örnek vermek gerekirse:

Selim de gitti(Selim’de gitti değil). Bilgisayarın tuşlarına da özen göstermelisin (Bilgisayarın tuşlarına’da özen göstermelisin).

Bu yazımızı dikkatle incelediğinizde bağlaç olan -de, -da ekinin doğru yazılışı nasıl olmalıdır sorusuna yanıt bulmuş olacaksınız.